Om aan betrouwbaar drinkwater te komen, is een enorme infrastructuur nodig van ondergrondse leidingen, drinkwaterpompstations en zuiveringsinstallaties en infiltratiegebieden in de duinen. PWN pompt water uit het IJsselmeer in Andijk. Een gedeelte van dit oppervlakte water wordt via geavanceerde technieken direct gezuiverd tot drinkwater, een ander deel wordt voorgezuiverd en gaat via grote leidingen naar de duinen. Hier passeert het water de koele, donkere duinbodem en wordt het nog verder bacteriologisch gezuiverd. Na zo'n drie, vier weken pompen wij het geinfiltreerde water op. Na een laatste zuivering met zandfilters gaat het door het leidingnet naar de huishoudens en bedrijven in Noord-Holland.
Drinkwaterproductiebedrijf Andijk: voorzuivering bij de bron
Andijk III
In Andijk haalt PWN ruim 25 miljoen m³ water uit het IJsselmeer en zuivert dit tot kwalitatief hoogstaand drinkwater. In 2014 openden we een nieuw voorzuiveringsproces in de waterfabriek, genaamd Andijk III. Andijk III zorgt niet alleen voor een hoge waterkwaliteit, maar kost ook minder energie en is beter voor het milieu. Er komen steeds meer ongewenste stoffen in ons oppervlaktewater. De innovatieve technologie van Andijk III is in staat van vervuild oppervlaktewater kwalitatief hoogwaardig drinkwater te maken. De beoogde capaciteit van het drinkwaterproductiebedrijf in Andijk is maar liefst 5000 m³ per uur. Daarmee kunnen we de drinkwatervoorziening in Noord-Holland ook in de komende jaren garanderen.
Uitgebreid testen
Andijk III draait, maar nog niet volledig. Voordat we een nieuwe technologie in gebruik nemen, testen we uitgebreid. De testresultaten vereisen aanpassingen aan de constructie van de installatie. PWN is in samenwerking met PWNT gestart met het uitvoeren van deze aanpassingen. Voorlopig blijven we nog uitgebreid testen. Zorgvuldigheid gaat bij PWN boven alles. Tot de volledige ingebruikname van Andijk III, doet de bestaande voorzuivering zijn werk, zodat de continuïteit van het drinkwater voor de Noord-Hollandse klant gegarandeerd is.
Het proces
Het water uit de grote rivieren komt vrijwel tot stilstand in het IJsselmeer. Als het Andijk bereikt, zijn er al veel zwevende stoffen naar de bodem gezonken. In Andijk zorgen een reservoir en zeven voor de eerste verwijdering van grovere deeltjes. Daarna volgen nieuw ontwikkelde stappen met harskorrels en keramische membranen. Het water is nu perfect helder om UV-licht zijn werk te laten doen. Een laatste zeef en filters van actieve koolstof maken de zuivering af.
Drinkwaterproductiebedrijven Bergen en Wijk aan Zee: van oppervlaktewater naar drinkwater
Infiltratie in de duinen
We halen het water bij Andijk uit het IJsselmeer en bij Nieuwegein uit de Lek. Hier zeven we het water eerst om er de grove bestanddelen uit te halen. Stoffen als zware metalen verwijderen we via vlokvorming. Via grote leidingen gaat het voorgezuiverde water van Andijk en Nieuwegein naar de duinen tussen Bergen en Wijk aan Zee. Hier wordt het geïnfiltreerd. Deze zogenoemde zandpassage filtert schadelijke stoffen en bacteriën uit het water. Er blijft zuurstofarm water over.
Nazuivering in Bergen en Wijk aan Zee
Na enkele weken pompt PWN het gezuiverde water op. Dan gaat het naar de productiebedrijven Bergen en Mensink (Wijk aan Zee). Hier wordt het water nagezuiverd. Via beluchting wordt weer zuurstof aan het water toegevoegd. Ten slotte verwijderen zandfilters de nog aanwezige vaste deeltjes.
Zuiver, lekker én zacht drinkwater
Het gezuiverde water is echter nog niet zacht genoeg. Om het zout- en kalkgehalte te verlagen mengen we het water met puur water afkomstig van productiebedrijf Heemskerk. Het water dat u drinkt heeft een hardheid van 7,9 dH. Daarmee levert PWN 'zacht water'.
Bij het zuiveren van het drinkwater in de duinen houden we rekening met de typische duinflora- en fauna. De duinen zijn beschermd natuurgebied.
Drinkwaterproductiebedrijf Heemskerk: membraanfiltratie
Onder hoge druk door filters
In ons drinkwaterproductiebedrijf in Heemskerk (Jan Lagrand) zuiveren we water uit het IJsselmeer en de Lek door membraanfiltratie. Het voorgezuiverde water wordt onder hoge druk door filters met heel kleine gaatjes (membranen) geperst. Dit gebeurt in 2 stappen:
Stap 1: ultrafiltratie
Eerst gebruiken we filters met grotere gaatjes (ultrafiltratie). Dit proces verwijdert alle deeltjes die in het water aanwezig zijn, zoals bacteriën en virussen. De zouten verdwijnen echter niet.
Stap 2: hyperfiltratie
Daarna gebruiken we filters met kleinere gaatjes (hyperfiltratie). Deze filters houden praktisch alle zouten en organische stoffen (bijvoorbeeld bestrijdingsmiddelen) tegen.
Mengen voor lekker water
Het resultaat is puur water, vrijwel zonder zouten en geheel vrij van bacteriën en virussen. Puur zuiver water is echter niet lekker om te drinken en kan zelfs ongezond zijn als je er te veel van drinkt. Ook kan het de transport- en distributieleidingen en de leidingen in huis aantasten. Daarom leveren we dit water niet direct aan de klant, maar mengen we het eerst met teruggewonnen infiltratiewater uit de duinen. Dat gebeurt in onze drinkwaterproductiebedrijven in Bergen en Wijk aan Zee (Wim Mensink). Met als resultaat: betrouwbaar, lekker en zacht kraanwater.
Wat gebeurt er met het uitgefilterde vuil?
100 liter oppervlaktewater uit het IJsselmeer levert na membraanfiltratie 80 liter zuiver water op. De overige 20 liter bevat alle verwijderde zouten en deeltjes. Dit concentraat voeren we af naar zee. Het bevat weliswaar vrij veel zout, maar zeewater is circa 30 keer zouter.
Drinkwaterproductiebedrijf Laren: zuiver drinkwater in 't Gooi
Een deel van het drinkwater van PWN komt uit ’t Gooi. Ons drinkwaterproductiebedrijf in Laren zorgen ervoor dat het bij de klant komt. Op de heide bij Laren pompen wij grondwater op uit winputten van 40 tot 80 meter diep. Dit grondwater is regenwater dat soms honderden jaren geleden is gevallen en door de bodem is gesijpeld. Tijdens deze zogenoemde bodempassage zijn alle schadelijke stoffen en bacteriën uit het water gefilterd.
Extra water toevoegen
PWN kan niet genoeg grondwater uit de heide oppompen om alle consumenten in 't Gooi van drinkwater te voorzien. Anders zou de natuur verdrogen. Daarom voegen wij in productiebedrijf Laren water toe dat afkomstig is van Waternet. Dit drinkwater is gemaakt van oppervlaktewater uit het Amsterdam-Rijnkanaal en de Bethunepolder.
Alle locaties in één overzicht
Bekijk de drinkwater locaties op de kaart.