Tien jaar wisenten in Nederland: Uniek Europees project

Tien jaar geleden startte PWN, samen met ARK Natuurontwikkeling een voor ons land uniek project: de wisent, Europa’s grootste zoogdier, keerde terug en zette letterlijk zijn eerste stappen in het Kraansvlak, een voor publiek gesloten duingebied in Noord-Holland. Uniek voor Europa is dat ze alleen hier helemaal in het wild leven, zonder bijgevoerd te worden.  Elders in Europa gebeurt dat wel, zeker in de winter. En alleen in het Kraansvlak mag je (buiten het broedseizoen) op eigen gelegenheid wandelen over een uniek pad.

Eén van de doelen was om te kijken of de wisent een rol zou kunnen spelen in de strijd tegen het dichtgroeien van de duinen. Wetenschappelijk onderzoek werd ingezet met als resultaat verrassende  nieuwe inzichten. Deze worden actief op nationaal als internationaal vlak gedeeld.

Dit najaar vinden op 11 oktober een nationaal en op 12 en 13 oktober een internationaal symposium plaats om alle opgedane kennis te delen met collega-natuurbeheerders, wetenschappers en eigenaren/houders van wisenten.

Het Kraansvlakproject is ook de kraamkamer van de Nederlandse wisenten.  Sinds de start in 2007 zijn er al 21 kalfjes geboren,  allen ingeschreven in het stamboek.  Vanuit de Kraansvlakkudde werden dieren uitgezet in andere gebieden. Bijvoorbeeld in Frankrijk en Spanje, maar ook in ons eigen land zoals in de Maashorst en op de Veluwe. Het recent (mei) geboren wisentkalfje in het Kraansvlak heeft een Franse vader en een in het Kraansvlak geboren moeder van Poolse ouders.  Zo werken we om de smalle genetische basis van de wisent te verbreden.   

Onderzoek
Tientallen studenten uit binnen- en buitenland hebben in de afgelopen jaren wetenschappelijk onderzoek gedaan in het Kraansvlak.  Hun bevindingen en publicaties worden nationaal en vooral ook internationaal actief gedeeld door ARK en PWN omdat er erg weinig bekend is over het gedrag van deze dieren. Veel oude kennis bleek te rusten op aannames. Met de nieuwe kennis konden wisentprojecten in binnenland (Maashorst en Veluwe)  en buitenland nog beter van start gaan. Een actieve uitwisseling van kennis en kunde is ook nog steeds één van de belangrijkste doelen van het Kraansvlakproject.

Podryw
Om de wisent dichter bij het publiek te brengen is er in bezoekerscentrum De Kennemerduinen te Overveen (nabij het Kraansvlak) een speciale wisenthoek ingericht. Letterlijk niet over het hoofd te zien is daarin de rol van Podryw. Deze Poolse stamvader van de Kraansvlakkudde is na zijn overlijden in 2015 prachtig opgezet en daardoor nu van heel dichtbij te bewonderen.  Via een interactief medium kunnen jonge en iets oudere bezoekers el veel te weten komen over waar wisenten leven, wat hun geschiedenis is, wat ze eten, hoe ze met andere dieren en mensen omgaan.

Zelf zien
Voor wie daar niet genoeg aan heeft en zin heeft in een lekkere wandeling: buiten het broedseizoen is er sinds 2012 een wandelpad dat door het westelijk deel van het Kraansvlak loopt. Op eigen gelegenheid te bewandelen. Met kans om de Kraansvlakkudde in het wild te zien. Het hele jaar door is het speciale uitzichtpunt te bezoeken bij een meer waar de kudde vaak komt. Ook op excursie gaan met de boswachter behoort tot de mogelijkheden, te voet of te paard.

Informatie

• Kijk op www.wisenten.nl voor achtergrondinformatie over de Kraansvlakkudde en excursies
• Meer over ARK Natuurontwikkeling is te vinden op www.ark.eu
• Voor de twee andere wisentprojecten in Nederland kijk je op www.allemaalmaashorst.nl en www.wisentopdeveluwe.nl