Konijnen krijgen de ruimte in het Noordhollands Duinreservaat

Drinkwaterbedrijf en natuurbeheerder PWN is bezig met een pilot om meer konijnen terug te krijgen in het duin. Binnen de pilot werden drie groepen van rond de tien wilde konijnen uitgezet in het Noordhollands Duinreservaat in een gebied in Castricum. Deze week lieten boswachter Véronique van Meurs en ecoloog Myrthe Fonck de laatste groep konijnen van dit jaar vrij.

Als natuurbeheerder ziet PWN graag konijnen in de duinen. Konijnen helpen door hun manier van grazen als geen ander bij het in stand houden van de unieke duinnatuur. Helaas is de konijnenpopulatie de afgelopen jaren snel afgenomen en in grote delen van het Noordhollands Duinreservaat is het dier zelfs nagenoeg verdwenen.

Myxomatose
Door de ziekte myxomatose hebben konijnen het sinds de jaren vijftig zwaar. Deze ziekte komt nog steeds voor en tegenwoordig overlijden ook veel konijnen aan het VHS-virus, dat steeds verandert. Door de afname van de konijnenpopulatie verandert het landschap snel, waardoor het ook niet meer geschikt is voor konijnen om in te overleven. Myrthe Fonck: “De konijnen die we uitzetten zijn gevaccineerd. Dat helpt tijdelijk, maar we hopen dat ze antistoffen opbouwen in de periode dat het vaccin bescherming biedt.”

Graafsporen, keutels en holletjes
De wilde konijnen zijn afkomstig van de wildopvang uit Krommenie en Mijdrecht. Om ze de beste overlevingskansen te bieden, laat PWN ze eerst twee weken wennen binnen een veilige omheining waar vossen, roofvogels en marters niet in kunnen. Myrthe Fonck: “Op deze plek geven we de konijnen nog voedsel en water. In de omgeving waar we ze vrijlaten, zorgen we voor schuilgelegenheid zoals burchten. Sinds het najaar hebben op deze manier in drie fases groepen van rond de tien wilde konijnen uitgezet in het duin.” Deze methode werpt z'n vruchten af, zo blijkt uit de activiteit van de konijnen. Myrthe Fonck: “We zien graafsporen, keutels en holletjes, wat betekent dat ze het gebied aan het bewonen zijn.”

Jarenlange voorbereiding
Aan het vrijlaten van de konijnen ging jarenlange voorbereiding en onderzoek vooraf. Myrthe Fonck: “We zijn in de afgelopen zeven jaar naar nationale parken in Spanje, België en Noord-Frankrijk geweest, waar ook konijnen zijn uitgezet. Daar hebben we veel kennis opgedaan. Daarnaast hebben we meegewerkt aan een onderzoek naar het herstel van konijnenpopulaties in de Nederlandse kustduinen. De succesfactoren die hieruit zijn voortgekomen hebben we meegenomen in de aanpak van de pilot.”

De omheining. Foto: Myrthe Fonck

Winterrust
In totaal heeft PWN met de pilot 26 konijnen uitgezet in het duin. De komende tijd gaat het project in ‘winterrust’, vertelt Myrthe Fonck: “Het wordt nu te koud om konijnen uit te zetten. Ze moeten namelijk wel de kans krijgen om een wintervacht op te bouwen. We volgen de resultaten van de pilot natuurlijk goed. En als er na een paar maanden zichtbaar resultaat is, willen we het project voortzetten.”

Hoofdfoto konijn in duin: boswachter Fred van den Bosch