Werken aan gezonde duinen in Bergen aan Zee

In het Noordhollands Duinreservaat bij Bergen aan Zee gaan PWN en de provincie Noord-Holland de duinen helpen weer gezond en sterk te worden. Het gaat niet goed met meer dan zestig hectare duinnatuur door teveel stikstof in de bodem en te weinig zand en zout vanaf de kust. In een gezond duingebied heeft de wind vrij spel, stuift het zand en ontstaat een gevarieerd, open gebied met kenmerkende duinnatuur. Om de duinen weer in beweging te brengen, wordt zestien hectare dennenbos vlakbij de kust verwijderd. Dit bos wordt op een andere plaats gecompenseerd en het hout wordt duurzaam verwerkt.  

Wind keert terug
Als de wind vrij spel krijgt, versterkt dit de typische kenmerken van een gezond gebied: stuivende duinen, een afwisselend landschap en unieke planten en dieren die zich thuis voelen in zo’n dynamisch landschap. Het dennenbos in Bergen aan Zee is tachtig jaar geleden dichtbij de kust bovenop de duinen aangeplant. Een deel van dit bos houdt door deze ligging de wind tegen. Hierdoor waait er nauwelijks nog vers kalkrijk zand en zout naar de achterliggende duinen. Duinen die eerder volop in beweging waren staan nu stil. Naast gebrek aan wind versterkt teveel stikstofneerslag de bemesting en verzuring van de bodem nog eens extra. Typische duinsoorten die van een schrale bodem houden zoals het duinviooltje worden verdrongen door snelgroeiende plantensoorten, vooral grassen. Dit leidt tot dichtgroei van de duinen, afname van biodiversiteit en een verzwakt duinecosysteem.

Afbeelding

Afbeelding: de huidige situatie, voordat de werkzaamheden plaatsvinden. 

Afbeelding

Afbeelding: situatie na de werkzaamheden. De wind krijgt meer ruimte in het achterliggende gebied.

Boscompensatie en duurzaamheid
Gedeputeerde Esther Rommel: ‘Ik snap dat het weghalen van bomen impact heeft op de bezoekers van de duinen. Dit besluit hebben we niet licht genomen. Het gaat echter niet goed met de natuur in het duingebied, we moeten blijven kijken naar het grote plaatje. Met het weghalen van deze zestien hectare bos komt de dynamiek weer op gang. Unieke planten en dieren die bepalend zijn voor de biodiversiteit in dit Europees beschermde natuurgebied krijgen dan weer volop de ruimte. Gezonde duinen zijn cruciaal voor mens en natuur en daar doen we het voor.’

De provincie Noord-Holland compenseert de bomen die bij Bergen aan Zee verdwijnen. Momenteel wordt er gezocht naar een geschikte locatie. De werkzaamheden in de duinen worden zo duurzaam mogelijk uitgevoerd door het gebruik van biobrandstoffen en elektrisch materieel. Om de bodem te ontzien, wordt er bij de afwerking van de randen van het bos op diverse plekken paarden ingezet om de boomstammen het gebied uit te slepen.  

Duincolleges
Sjakel van Wesemael, directeur Natuur & Beleving bij PWN: ‘We zetten ons elke dag in om de duinen in topconditie te houden. Daarbij is het soms nodig de duinen een handje te helpen. We begrijpen heel goed dat deze werkzaamheden ook vragen kunnen oproepen. Wat bedoelen we met ‘dynamische duinen’? Wat is biodiversiteit en waarom is dat belangrijk? Moeten er niet juist meer bomen bij? Deze en andere vragen komen voorbij tijdens de duincolleges die PWN in Bergen aan Zee organiseert. Ik kan iedereen aanraden zich in te schrijven via de website van PWN en onder begeleiding van mij en mijn collega’s het duingebied in te gaan. Want door met elkaar in gesprek te blijven zorgen we samen voor sterke duinen, ook in de toekomst.’

Wilt u meer weten en/of zich aanmelden voor een duincollege? Ga dan naar www.pwn.nl/werkzaamheden-bergen