Kraamkamer in de duinen

Het is broedseizoen, ook in het Noordhollands Duinreservaat. De meest uiteenlopende vogelsoorten  strijken hier nu neer om hun nesten te bouwen en hun jongen groot te brengen. Sommige plekken in de duinen zijn daarom tijdelijk niet toegankelijk. Op andere plekken is het van groot belang rekening te houden met de broedvogels.   

Zo vanaf begin maart, soms zelfs iets eerder, keren veel vogels terug vanuit Zuid-Europa en Afrika om hier te broeden. Soort voor soort druppelen ze binnen, elk op hun eigen tempo. Zo kun je de tjiftjaf, een klein groenbruin zangvogeltje, al begin maart aantreffen. Andere soorten laten zich pas veel later laten zien, als het voedsel van hun voorkeur beschikbaar is. Een roofvogel als de wespendief bijvoorbeeld komt zelden eerder aan dan in mei, pas dan hebben de wespen hun ondergrondse raten met larven aangelegd die deze vogel uitgraaft om aan zijn jongen te voeren.

Meerdere broedsels
De Noord-Hollandse duinen zijn zeer aantrekkelijk voor broedvogels. De gebieden zijn voedselrijk, want rijk aan insecten, en kennen een grote variëteit aan landschappen. Duingraslanden, heide, zandgronden, struweel en dichte bossen, veel vogels vinden er iets van hun gading. Soorten die elders in Nederland niet meer voorkomen doen het hier goed. Neem de boomleeuwerik en de roodborsttapuit, die zijn sinds een paar jaar steeds vaker te zien in de duinen.  

Onder gunstige omstandigheden hebben broedvogels één tot twee, soms zelfs drie broedsels per seizoen. Tot diep in augustus zijn er dan nog bevolkte nesten te vinden. PWN houdt als officiële data voor het broedseizoen 1 maart tot 1 juli aan. In deze periode zijn de duingebieden op een aantal plekken gesloten voor publiek. Maar ook op de plekken waar u gewoon in mag, zijn broedvogels te vinden.

Niet storen
De beste manier om broedvogels te spotten is op gehoor. Broedende vogels hebben een alarmerende roep die eigenlijk een waarschuwing is: hier zit ik, kom niet dichterbij! Dat is niet voor niets, een verstoring van het nest kan fatale gevolgen hebben voor het broedsel. Als een vogel uit angst of stress het nest te lang verlaat, koelen de eieren af of zijn de jongen onbeschermd en verstoken van voedsel. De regels die in de duingebieden gelden zijn daarom nu nog eens extra belangrijk: ga niet van de paden af, laat uw hond niet loslopen en picknick alleen op plekken waar dat is toegestaan.

Gezongen wordt er natuurlijk ook, juist in het broedseizoen. Zo leeft er in het Noordhollands Duinreservaat een grote nachtegalenpopulatie die zich in deze periode ook ‘s nachts volop laten horen. Schuwe, onopvallende vogeltjes zijn het, maar hun uitbundige zang is ronduit prachtig. Of neem de boomleeuwerik, vooral in het broedseizoen maakt deze vogel zijn kenmerkende zangvlucht waarbij hij tot hoog in de lucht steeds hetzelfde wijsje fluit. De lente is dan echt begonnen!