Op sommige plekken in de duinen is het nu nat. Gebruik deze pagina om meer te lezen over de maatregelen die PWN neemt om overlast te beperken. En jou een geweldige duinervaring in een veranderend klimaat te blijven bieden.
De zoetwaterbel
Veelgestelde vragen
Wie kan ik bellen bij wateroverlast en overstroming?
In onderstaande infographic bekijk je met welke organisatie je wanneer contact op kan nemen. Hier bekijk je de infographic in een groter formaat.
Afbeelding
Vragen over je woning?
In onderstaande infographic bekijk je bij welke organisatie je terecht kan met je vraag of klacht. Meer weten? Bezoek de website van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.
Afbeelding
Infographic Samenwerking grondwater (Unie van Waterschappen)
Wat bedoelen we met 'klimaatverandering'?
Het klimaat verandert. In Nederland merken we dat aan nattere winters en droge periodes in de zomer. Ook komen er steeds vaker extreme weersituaties voor, zoals stormen of lange droogte. Voorbeelden zijn de droge zomer van 2018, storm Poly in 2023 en het extreem natte jaar 2024.
We kijken niet alleen naar nu, maar ook naar de toekomst. Hoe kunnen we ons aanpassen aan het veranderende klimaat? De duinen zijn belangrijk: ze beschermen onze zoetwatervoorraad, helpen bij het maken van schoon drinkwater en zijn een plek voor planten, dieren en recreatie.
Elke plek is anders. Daarom zoeken we per gebied naar de beste aanpak. Soms botsen belangen, bijvoorbeeld tussen natuur en recreatie. We zoeken dan samen met de omgeving naar oplossingen die haalbaar en betaalbaar zijn.
Voorbeelden van gebieden waar we al rekening houden met klimaatverandering zijn De Vlotter bij Heemskerk en De Zanderij bij Castricum. Daar is ruimte voor water, natuur en recreatie.
Het KNMI heeft verschillende klimaatscenario’s. Welke werkelijkheid wordt, weten we nog niet. Maar we bereiden ons voor op alle mogelijkheden.
Kan de natuur wel tegen lange droogte of natheid?
De natuur in de duinen is van nature aangepast aan het omgaan met wisselende omstandigheden. De meeste planten en bomen kunnen behoorlijk goed omgaan met wisselende omstandigheden, waaronder droogte in voorjaar en zomer of nattigheid in de winter. Het afgelopen jaar was het echter wel heel extreem. We zien nu bijvoorbeeld dat veel bomen er niet goed bijstaan. We onderzoeken nu, in overleg met externe deskundigen, de staat van de bomen die er dood uitzien. We vinden het belangrijk om inzicht te krijgen in de veiligheid van de wandelpaden waar bomen staan. Als het gaat waaien, is de veiligheid van wandelaars dan nog gegarandeerd? Of is de verwachting dat er veel bomen kunnen omwaaien?
Door de hoge waterstanden zien we ook andere veranderingen in de natuur. Op nat blijvende plekken hebben veel watervogels, zoals verschillende soorten eenden, meerkoeten, dodaars en kievit succesvol gebroed. Tegelijkertijd zijn veel bijzondere planten van vochtige duinvalleien, zoals parnassia en slanke gentiaan, dit jaar erg zeldzaam. Het is onbekend hoe dit precies uit gaat pakken. Dit soort zichtbare gevolgen zien er soms best heftig uit. Toch hoort dit ook bij de natuurlijke processen in de duinen.
Als het heel veel heeft geregend kunnen jullie dat regenwater toch gewoon gebruiken als drinkwater?
Dat zou best handig zijn en klinkt logisch. Toch zit het wat ingewikkelder in elkaar. Bij PWN maken we namelijk voor het grootste gedeelte drinkwater van water uit het IJsselmeer. Je zou kunnen zeggen dat we het verzamelde regenwater in het IJsselmeer gebruiken om drinkwater van te maken.
Via onder andere de zuiverende kracht van het duinzand maken we er uiteindelijk drinkwater van voor Noord-Holland. Best een ingewikkeld proces. In dit filmpje geven we meer uitleg.
Wat moet ik doen als het droog is in de duinen?
- Geldt er een rookverbod? Houd je hier dan aan.
- Gooi afval in de prullenbak.
- Parkeer alleen in de parkeervakken.Zie je iemand of iets dat brand kan veroorzaken? Bel 112 of Misdaad Anoniem: 0800 7000
Je kunt gewoon de natuur ingaan. Boswachter Eline legt uit waar je op moet letten bij droogte in de duinen.
Wat doet PWN aan brandveiligheid?
De duinmeren in Nationaal Park Zuid-Kennemerland zijn belangrijk voor de natuur en de brandweer. De brandweer gebruikt dit water namelijk ook om branden te blussen. Daarom moeten de meren goed bereikbaar zijn voor brandweerwagens. Om de dit te verbeteren, hebben we in december 2024 de toegang tot het meertje bij het Wethouder van gelukpark verbeterd. Zo voorkomen we dat brandweerwagens vast komen te zitten in het zand.
Deze winter werken we aan de bereikbaarheid van de Oosterplas zodat brandweerwagens sneller bij het water kunnen komen. We knappen ook de plek waar ze het water innemen op.
Als het warm is, is het ook vaak druk met fietser bij de Oosterplas. Vaak zetten bezoekers dan fietsen op de weg. Daarom kijken we ook daar naar een oplossing. Een idee is om een nieuwe fietsenstalling te maken bij parkeerplaats Bleek en Berg, op vijf minuten lopen van de Oosterplas.
Wat kan ik doen om water te besparen?
Op warme en droge dagen gebruiken we per persoon tot wel 50 liter extra water. Drinkwaterbedrijf PWN moet daardoor tijdens warme, droge dagen op zogenaamde ‘piekuren’ hard werken om deze extra vraag naar water te kunnen leveren. Niet omdat er niet genoeg water is, maar omdat we het water allemaal tegelijk willen gebruiken.
Je leest hier hoe je water kunt besparen.

Onze natuur in een veranderende wereld

We merken dat het de laatste tientallen jaren vaker regent. In de winter en het vroege voorjaar worden de duinen daardoor steeds natter. In de zomer vallen er soms korte, maar heftige buien. Dan komt er in één keer veel water naar beneden. Sommige planten verdrinken daardoor. Maar andere planten en dieren vinden het juist fijn als het natter is.
Het wordt ook steeds warmer. Planten beginnen eerder te groeien in het jaar en blijven langer doorgroeien in de herfst. Tegelijk zijn er vaker droge en warme periodes in het voorjaar en de zomer. Bij extreme droogte gaan planten en dieren in een soort overlevingsstand. Sommige soorten passen zich aan. Maar als het weer blijft veranderen, moeten steeds meer soorten leren omgaan met deze nieuwe omstandigheden.

Wil je meer weten over veranderingen in de natuur? Bezoek de tentoonstelling 'Gewoontedieren' in Bezoekerscentrum de Kennemerduinen.
