PWN verkent ondergrondse waterberging als oplossing voor toenemende (piek)watervraag
Het huidige systeem van opslag en transport van drinkwater voldoet niet aan de eisen die er voor de toekomst aan gesteld worden. Om ook in de toekomst te kunnen blijven leveren zijn aanpassingen nodig. Er zijn verschillende opties voor aanpassingen die met elkaar vergeleken moeten worden.
Eén van de opties is het inrichten van een strategisch voorraad in de buurt van het pompstation in Hoorn. Met steun van de provincie Noord-Holland en in samenspraak met de betrokken gemeentes onderzoekt PWN op dit moment de mogelijkheden van het aanleggen en terugwinnen van een ondergrondse watervoorraad. Het opslaan en terugwinnen van vanuit het grondwater wordt Aquifer Storage & recovery (ASR) genoemd.
Een ondergrondse waterberging kan zorgen voor een forse extra waterbeschikbaarheid op het distributiepompstation in Hoorn. Een voorraad die aangesproken kan worden bij een lange, droge periode met veel watervraag of in geval van uitval van een grote transportleiding tussen Andijk en Hoorn. PWN onderzoekt met een veldonderzoek (een proefopstelling) of het mogelijk is drinkwater op te slaan en terug te winnen in de ondergrond van het pompstation.
Wat gebeurt er, wat wordt er gemeten?
Het haalbaarheidsonderzoek voor ondergrondse opslag is gestart in mei 2020 met een proefboring om de ondergrond nauwkeuring in kaart te brengen. Daarnaast zijn er verschillende waarnemingsputten geplaatst. In meerdere rondes wordt water ingebracht en weer uitgepompt. Daarbij wordt onder andere gekeken naar waterkwaliteit, invloed op grondwater en bodemdaling.
Installatie onderzoeksputten (mei 2020)
Waterkwaliteit
Het is van groot belang voor de drinkwaterkwaliteit dat de chemische samenstelling van het drinkwater tijdens het verblijf in de bodem niet te veel verandert. Het geïnfiltreerde drinkwater wordt in de bodem gevolgd door de kwaliteit en temperatuur van het water in de direct omgeving van de pompput te meten. Hiermee ontstaat inzicht waar het geïnfiltreerde drinkwater zich bevindt. Tijdens het onttrekken wordt de chemische samenstelling van het water gecontroleerd, of het aan de drinkwatereisen voldoet.
Invloed op grondwater
Met waarnemingsputten worden de grondwaterstanden in de omgeving gemonitord. Op het proefveld staan meerdere van deze waarnemingsputten, maar ook op enige afstand van de pompput worden grondwaterstanden gemeten, onder andere aan de Stijgbeugel en Hoefijzer en ook aan de overzijde van de A7. Hiermee kan inzicht verkregen in het eventueel optreden van negatieve effecten op de omgeving.
Bodemdaling
Op het testveld zijn ook zakbaken geplaatst, waarmee bodemdaling als gevolg van het pompen kan worden gevolgd. Dit is belangrijk om aan te tonen dat dit niet optreedt op het testveld en in de omgeving.
Huidig situatie op locatie (maart 2021)
Eerste inzichten en resultaten
De kwaliteit van het onttrokken water blijft tijdens het verblijf in de bodem van goede kwaliteit. Wel stroomt langzaam het natuurlijke grondwater toe, wat geen drinkwaterkwaliteit heeft. Hierdoor verslechtert de kwaliteit van het onttrokken water na enige tijd, voordat al het water is onttrokken dat eerder is geïnfiltreerd. We onderzoeken nog hoe sterk dit effect is en welke maatregelen kunnen worden getroffen om het te verbeteren.
Het infiltreren en onttrekken van het drinkwater wordt goed gemonitord. Met een grondwatermodel proberen we dit te visualiseren en beter te begrijpen.
Maaivelddalingen worden intensief gemonitord en tot nu toe zijn geen bodemdalingen als gevolg van het pompen opgetreden.
Planning
Mei- juni 2022: Uitvoeren laatst ronde van infiltreren en onttrekken water.
Vanaf juni 2022: Data analyseren en voorbereiden vervolgstappen.
Slim water bufferen in beeld en geluid
Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door Provincie Noord-Holland.