Waarom je het hele jaar door moet oppassen voor teken

Je zou het misschien niet verwachten, maar zelfs in de winter kunnen teken voor overlast zorgen bij mens en dier. Boswachter Lydia Slijkerman legt uit hoe het komt dat bezoekers ook in deze tijd van het jaar teken kunnen tegenkomen in ons duingebied.

Teken zijn kleine, spinachtige diertjes die ziektes kunnen veroorzaken bij mens en dier door de bacteriën die ze bij zich dragen. De bekendste tekenziekte is de ziekte van Lyme. Van de veertien soorten teken die in Nederland voorkomen, is de bruine schapenteek het meest bekend. Deze teek zien we vooral tussen april en oktober veel, maar toch moeten duinbezoekers ook tijdens zachte winters alert op teken blijven, legt boswachter Lydia uit. "Het was de afgelopen maanden erg zacht weer en deze hele winter heb ik teken waargenomen. Teken zijn er ook gewoon het hele jaar. Nu is het wel zo dat de meeste mensen tussen maart en oktober gebeten kunnen worden door een teek, met de grootste kans in de zomer. Zodra de temperatuur boven de 7 graden Celsius komt, is er een grotere kans om gebeten te worden.

Meer informatie over de levenscyclus van de teek

Tips om een tekenbeet te voorkomen

Boswachter Lydia vervolgt: "Of er ergens veel teken zijn, hangt af van de plek. Teken zitten meestal tussen bladeren of in de wat ruigere stukken, denk dan vegetatie als hogere grassen of zelfs struiken. De mythe dat ze zich uit bomen kunnen laten vallen, moet je echt vergeten. Het is belangrijk om op de paden te blijven. Daar loop je de minste kans op een tekenbeet.” Ook geeft de boswachter de tip om te pauzeren op een bankje en niet op de grond tussen het hoge gras. “Wie ons duingebied of een andere groene omgeving bezoekt, raad ik aan om zichzelf na afloop altijd meteen en helemaal te controleren op teken", aldus Lydia. Schenk vooral aandacht aan de zachte, vochtige delen van je lijf, zoals liezen, oksels, elleboogplooien en knieholtes. Bij kinderen zitten teken vaak bij het hoofd en in de nek.

Toch kun je, zelfs door tekenhaarden te vermijden en meteen te controleren, onopgemerkt gebeten worden. Lydia vertelt: "Teken blijven soms op je kleding of op hondenvachten of -dekens zitten. Hierdoor kun je ze over het hoofd zien." Blijf dus ook de dagen na je bezoek nog alert, want bij een snelle verwijdering van een teek (binnen 24 uur) is de kans op infectie minimaal. Als je er op let, kun je de teek soms zelfs voelen lopen. Het is niet zo dat, als je de teek zo snel mogelijk verwijdert, je dan geen lyme kunt krijgen. Maar door te controleren, verminder je de kans aanzienlijk.

Goed voorbereid op pad

Goed voorbereid op pad? In onze bezoekerscentra in Castricum, Bergen en Overveen is meer informatie over teken beschikbaar. Ook zijn hier tekentangen verkrijgbaar om teken makkelijker te kunnen verwijderen. Het is wel belangrijk om te weten hoe je deze het best kunt verwijderen. Je moet de teek niet fijn knijpen, maar goed de tang achter de kop haken en dan voorzichtig de teek verwijderen zonder hem te beschadigen. Laat de teek niet een nieuw slachtoffer zoeken, maar druk hem bv fijn tussen je duimnagels. En mocht je een tekenbeet hebben ontdekt, meld hem dan op tekenradar.nl. 

Wees terughoudend met schadelijke middelen om teken op afstand te houden. Deze middelen heten neurotoxinen en hebben een werking op het zenuwstelsel van insecten, maar dus ook nuttige insecten zoals bijen. Deze middelen zijn schadelijk voor vogels en vissen en giftig voor bijvoorbeeld katten.

Meer informatie over teken in het duingebied