Het agrarisch gebied tussen Castricum en de duinen - De Zanderij - verandert de komende jaren in een bijzondere natuur met meerdere functies. Wandelaars genieten straks van een gevarieerde natuur met diverse planten, bijen, vlinders en vogels. Elk seizoen heeft zijn eigen charme: wandel op een zonnige voorjaarsdag langs geurende bloemen en bewonder in het najaar de herfstkleuren van de bomen en planten om u heen. Misschien spot u dan zelfs een vos.
Het nieuwe natuurgebied bestaat uit natte duinvalleien met hogere duintjes, kronkelende paden, en duinbeekjes die u via vlonderpaden kunt verkennen. Er komen ook bankjes waar u kunt ontspannen en van de omgeving kunt genieten. Het gebied is bovendien goed toegankelijk, met paden die begaanbaar zijn voor rolstoel- en rollatorgebruikers.
Een deel van De Zanderij (zeven hectare) is in 2019 al als natuur ingericht. We creëerden daar een landschap met geleidelijke overgangen naar de achterliggende duinen. Van deze werkzaamheden destijds zijn de eerste resultaten in 2024 al goed te zien: een veld vol orchideeën.
Het ontwerp
Recreatie
De Zanderij ligt vlakbij station Castricum. U wandelt straks gemakkelijk van het drukke station de rust van de natuur in. Het gebied ondergaat een ware metamorfose. Zoals te zien is in het voorlopig ontwerp hierboven, blijven de hoofdwegen van het gebied (Geversweg, Duinenboschweg, Oude Schulpweg en Zanderijweg) onveranderd. Hiertussen ontstaat nieuwe natuur met bomen, graslanden, natte duinvalleien en hogere heuveltjes.
Het vernieuwde gebied is toegankelijk voor wandelaars. De wandelpaden, voorzien van vlonders over water, doorkruisen het hele gebied en zijn goed begaanbaar voor mindervaliden en rolstoelgebruikers. Er komen diverse bankjes waar u kunt uitrusten en genieten van de natuur. De huidige parkeerplaats aan het einde van de Geversweg maakt plaats voor een fietsenstalling aan de Duinenboschweg, zodat bezoekers die op de fiets komen vanaf daar De Zanderij wandelend kunnen verkennen. Er komen ook invalidenparkeerplaatsen om de toegankelijkheid voor iedereen te waarborgen.
Biologische groentetuin
Langs het spoor aan de Zanderijweg in Castricum is een biologische groentetuin gestart. Het Groente Genootschap (een lokale gemeenschap) verbouwt hier op duurzame wijze groente, fruit en kruiden. Dit gebeurt natuurinclusief. Dit betekent dat de oprichters van de groentetuin, Joris en Bart, zich ervoor inzetten dat er planten en bomen staan die elkaar helpen en dat het bodemleven en de biodiversiteit steeds worden verbeterd. Ook is er een educatietraject voor leerlingen van vmbo-school VONK Castricum. Zij maken hier kennis met de lokale toekomst van onze voedselvoorziening. Tot slot richten we een stukje voedselbos in als onderdeel van de groentetuin.
Water
Het nieuwe natuurgebied bereiden we voor op een veranderend klimaat waarin we vaker te maken krijgen met extreme regenbuien en lange natte perioden. Clusterbuien komen als gevolg van klimaatverandering steeds vaker voor. Hierdoor kan er in een paar uur 100 mm of meer water naar beneden komen. Deze grote hoeveelheid neerslag kan in korte tijd zorgen voor ondergelopen straten en wateroverlast in Castricum. We richten De Zanderij zo in dat het gebied het water van extreme regenbuien goed kan opvangen. Hierdoor blijft wateroverlast in bewoond gebied in de omgeving beperkt.
Natuur
Door het aanwezige water in het gebied, ontstaan vochtige duinvalleien vol waterdieren, vogels en bomen zoals wilgen en elsen. Daarnaast brengen we verhogingen in het landschap aan, waardoor een natuurlijk duinlandschap ontstaat met onder meer kleurige bloemrijke graslanden. Verder ontstaat er ruimte voor de natuurlijke groei van bos met bomen zoals eiken, linden, populieren en meidoorns.
Een deel van De Zanderij (zeven hectare) is in 2019 al als natuur ingericht. Van deze werkzaamheden destijds zijn de eerste resultaten in 2024 al goed te zien: een veld vol orchideeën (zie foto hierboven).
Planning
Stap | Activiteit | Deelactiviteiten | Start | Gereed |
1 | Vastgesteld bestemmingsplan | 4 jun. 2024 | ||
2 | Opstellen voorlopig ontwerp Participatie | - Verwerken alle aangeleverde informatie - Gesprekken belangenorganisaties - Gesprekken belanghebbenden - Inloopavond | 6 jun. 2024 | 8 nov. 2024 |
3 | Noodzakelijke onderzoeken | - Archeologisch onderzoek - Verkennend bodemonderzoek - Vooronderzoek ontplofbare oorlogsresten - Proefsleufonderzoek ligging kabels en leiding - In situ AP04 (ten behoeve van de toekomstige werkzaamheden laten we onderzoeken of de grond is vervuild) | 28 jun. 2024 | 15 jul. 2025 |
4 | Opstellen definitief ontwerp | - Diverse gesprekken. Gedurende deze periode gaan we voortdurend in gesprek met belangenorganisaties en andere belanghebbenden. We nodigen mensen uit, maar organiseren ook bijeenkomsten. Deze staan hieronder vermeld. Als we alle reacties hebben verzameld doen we de laatste aanpassingen in het ontwerp en zorgen we voor een definitief ontwerp waar zoveel mogelijk betrokkenen enthousiast over zijn. | 30 sep. 2024 | 23 dec. 2024 |
- Bijeenkomst voor belangstellenden Tijdens deze bijeenkomst is ruimte om te reageren op het voorstel voor de inrichting. | n.t.b. | |||
- Duincolleges Geregeld organiseren we duincolleges. We vertellen u dan op locatie uitgebreid over de werkzaamheden en beantwoorden al uw vragen. | Zie 'Meer weten?' onderaan deze pagina. | |||
5 | Aanvraag vergunningen | 11 nov. 2024 | 5 mei 2025 | |
6 | Opstellen bestek | - We noteren alle stappen die nodig zijn om het werk aan te besteden en uit te voeren. | 24 dec. 2024 | 11 mrt 2025 |
7 | Aanbesteding | 5 feb. 2025 | 10 jul. 2025 | |
8 | Uitvoering | 1 okt. 2025 | 15 mrt 2026 |
Samenwerkingen
In dit gebied werken we nauw samen met de Provincie Noord-Holland en de gemeente Castricum. De werkzaamheden zijn als volgt verdeeld:
De Provincie Noord-Holland heeft op verzoek van de gemeente Castricum de beslissing genomen om het gebied onderdeel uit te laten maken van Natuurnetwerk Nederland (NNN) en zorgt voor de verwerving van de gronden.
De gemeente Castricum zorgt voor de planologische procedures met als onderdeel daarvan het vaststellen van het bestemmingsplan op 4 juni 2024 De gemeente is ook verantwoordelijk voor het verstrekken van de noodzakelijke vergunningen.
PWN zorgt voor het ontwerp en de inrichting van het natuurgebied en is daarna verantwoordelijk voor beheer van het gebied. Vanaf 4 juni is PWN aanspreekpunt voor de eigenaren en omwonenden met betrekking tot dit onderdeel van de realisatie.
Meer weten?
Woensdag 6 november: inloopavond
Heeft u een vraag over de werkzaamheden? Wellicht staat deze tussen de Veelgestelde vragen hieronder. Staat uw vraag hier niet tussen? Kom dan naar de inloopavond. We vertellen u dan uitgebreid over de werkzaamheden en beantwoorden al uw vragen.
- woensdag 6 november 2024
- tussen 19.00 en 21.00 uur; u kunt tussen deze tijden vrij binnenlopen, wanneer het u uitkomt.
- in Bezoekerscentrum De Hoep
U hoeft zich niet aan te melden.
Blijf op de hoogte
Wilt u per e-mail op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen rondom De Zanderij? Vul dan hieronder uw e-mailadres in en druk op de knop verzenden. Dan ontvangt u geregeld van ons bericht over de voortgang.
Veelgestelde vragen
Waarom komt hier natuur?
Er zijn meerdere redenen om hier natuur aan te leggen. Het is een heel kansrijk gebied voor natuur in de binnenduinrand. Het is al half omsloten door natuur van het Noordhollands Duinreservaat. Er stroomt hier veel schoon water uit het duin. Daarnaast willen wij graag extra natuur in de binnenduinrand voor recreatie, waardoor er meer rust komt in de rest van de duinen. En waar kan dat mooier als net achter het station van Castricum waardoor het ook via OV goed bereikbaar is, Een mooie “Poort naar de duinen” en een verbinding naar bezoekerscentrum De Hoep.
Waar is De Zanderij?
De Zanderij ligt ten westen van het spoor bij Castricum nabij het station. Het ligt tussen het spoor, Vinkebaan, Oude Schulpweg en de overige duinen.
Hoe gaat het worden?
Het ontwerp is gebaseerd op het Oer IJ, de rivier die hier in het verleden heeft gelopen. Een landschap met slenken wordt hier vertaald naar een landschap met vochtige valleien en duinrellen aangevuld met een nollenlandschap (een landschap met lage binnenduinrand duintjes).
AfbeeldingDescriptionVoorlopig ontwerp van De ZanderijKlik op de afbeelding om deze vergroot te bekijken.
Wanneer starten de werkzaamheden?
De werkzaamheden zijn al een paar jaar geleden gestart met een eerste participatieronde, waaruit een eerste ontwerp is gekomen. Dit is de basis geweest voor het op 4 juni 2024 vastgestelde bestemmingsplan. In het najaar van 2024 start een nieuwe ronde om het voorlopig ontwerp definitief te maken, om daarmee in oktober 2025 daadwerkelijk de schop in de grond te zetten. Kijk voor een up-to-date planning op de website: www.pwn.nl/zanderij
Hoelang duren de werkzaamheden?
De werkzaamheden starten in oktober 2025 en lopen door tot de start van het broedseizoen in maart in het daarop volgende jaar.
Wie voeren de werkzaamheden uit?
Dat is op dit moment nog niet bekend. De aannemer wordt geselecteerd volgens de wettelijke aanbestedingsprocedure. De aannemer die het werk krijgt, wordt beoordeeld op zijn plan van aanpak, duurzaamheid en prijs.
Wat doet PWN om uitstoot neutraal te werken?
We vragen aan de mogelijke aannemers een plan van aanpak op te stellen waarbij bij de beoordeling duurzaamheid een belangrijk toetsingscriteria zal zijn. Het is echter onmogelijk in dit geval uitstoot neutraal te werken, omdat er veel van de voedselrijke bovengrond moet worden afgevoerd en hiervoor zijn niet voldoende elektrische vrachtwagen die aan deze eis kunnen voldoen.
Wie werken er nog meer samen aan dit project?
PWN voert deze werkzaamheden uit in samenwerking met de provincie Noord-Holland en gemeente Castricum.
De provincie Noord-Holland neemt op verzoek van de gemeente Castricum de beslissing om het gebied onderdeel uit te laten maken van Natuurnetwerk Nederland (NNN) en zorgt voor de aankoop van de gronden.
De gemeente Castricum zorgt voor de planologische procedures om te komen tot een vast te stellen en onherroepelijk bestemmingsplan en is eerste aanspreekpunt voor de eigenaren en omwonenden en faciliteert verevening.
PWN zorgt voor het ontwerp en de inrichting van het natuurgebied en is daarna verantwoordelijk voor beheer van het gebied.
Gaan dieren in de omgeving last krijgen van de werkzaamheden?
Er wordt vooraf een ecologische toets gedaan om te weten welke dieren er nu leven. Daarna wordt via een ecologisch werkprotocol de impact op deze dieren maximaal beperkt. En door te werken buiten het broedseizoen vangen we al veel verstoringen voor vogels af.
Waar kan ik in straks parkeren?
De parkeerplaats zal verdwijnen. In het weekend is er voldoende ruimte op de P&R bij het station. Er zal wel een fietsenstalling komen aan de Duinenboschweg. Samen met 2 invalide parkeerplaatsen. We willen hiermee stimuleren dat mensen met de trein of de fiets naar onze natuurgebieden komen.
Welke duiningangen zijn bereikbaar?
Er veranderd niks aan de ingangen naar de duinen dus ingang Papenberg, Geversweg en het Duinpad blijven gewoon aanwezig. Er komt nu gewoon een duiningang bij aan de Duinenboschweg.