
Onderzoek naar de zuiverende werking van de natuur
Was de vijver achter ons hoofdkantoor in Velserbroek eerst een groene soep, inmiddels kun je de vissen erin zien zwemmen. Dat heeft alles te maken met het mini-natuurgebied aan de rand van het water.
De vijver laat in het klein zien waar PWN in het groot hard aan werkt: de Klimaatbuffer IJsselmeer. Dit is een uniek project wat onder andere bestaat uit de aanleg van een zuiverend landschap in het IJsselmeer. Volgende stap is het demonstratieproject LIFE Watersource, waarin we de zuiverende werking van de natuur nog veel uitvoeriger onderzoeken. Onderzoeker van LIFE Watersource Tim de Groot en Strategisch Adviseur Natuur Myrthe Fonck werken nauw samen aan deze baanbrekende oplossing, waarbij het verbinden van expertises onmisbaar is.
Wat maakt dit project zo bijzonder?
Tim: "We creëren iets wat nog nooit eerder door een waterbedrijf is gedaan. PWN gebruikt de duinen natuurlijk al om water te zuiveren, maar nu pionieren we in het demonstratieproject LIFE Watersource met natuurlijke zuivering als allereerste stap in het proces. We laten de natuur oppervlaktewater voorzuiveren, voordat het de zuiveringsinstallatie ingaat. Dat is echt uniek. Niet alleen voor PWN, maar wereldwijd."
Myrthe: “Wat het ook bijzonder maakt, is onze aanpak. We nemen de tijd om eerst grondig onderzoek te doen voordat we de volledige Klimaatbuffer aanleggen. We doen alles heel zorgvuldig en delen onze kennis internationaal. We willen niet alleen onszelf helpen, maar ook het ‘samenwerken met de natuur’ een vaste plek in de maatschappij geven.”
Een onderzoeker en een ecoloog, hoe vullen jullie rollen elkaar aan?
Myrthe: "Tim is speciaal voor dit project aangenomen en de eerste ‘dedicated’ onderzoeker bij PWN. Hij is dus 100% onderzoeker, wat een compleet nieuwe kijk op ons werk brengt. Hij brengt de onderzoeksmethodiek en wetenschappelijke aanpak, terwijl ik de expertise in huis heb over alles wat leeft in het IJsselmeer. Het is een perfecte combinatie van kennis en vaardigheden."
Tim: “Mijn achtergrond ligt in oceaanonderzoek en waterkwaliteit, maar het onderzoek in LIFE Watersource voor de Klimaatbuffer vraagt om veel bredere expertise. Als ik wil weten welke vogels we in het gebied kunnen verwachten of welke planten goed zouden werken, kan ik terecht bij Myrthe en onze andere natuurspecialisten. Hun kennis over het lokale ecosysteem is onmisbaar voor mijn onderzoek.”
Waar werken jullie op dit moment aan?
Tim: "We zijn bezig met het opzetten van de zuiverende landschappen van 1 hectare op ons terrein in Andijk. Eigenlijk net als de vijver, maar dan weer een flinke stap groter. Zodra de planten zijn aangelegd en groeien, gaan we verschillende natuurlijke zuiveringstechnieken testen. We onderzoeken bijvoorbeeld het inzetten van mosselen als eerste zuiveringsstap. Ik heb daarbij voortdurend overleg met Myrthe: passen mosselen in het ecosysteem, komen ze van nature voor in het IJsselmeer? Zij heeft al die kennis paraat.”
Myrthe: "Terwijl Tim werkt aan de onderzoekslocatie, ontwikkelen we tegelijkertijd plannen voor de uiteindelijke Klimaatbuffer in het IJsselmeer, die inclusief extra voorraadbekkens ongeveer 250 hectare groot wordt. We verwerken Tims onderzoeksresultaten in het ontwerp, zodra ze beschikbaar komen. Het is een doorlopend proces van ontwikkelen en weer aanpassen, tot we rond 2027/2028 ons definitieve ontwerp hebben."
Waar zijn jullie het meest trots op in dit project?
Tim: “Soms zit ik zo in het dagelijkse onderzoek, maar als ik er even bij stilsta, besef ik dat we werken aan het drinkwater van de toekomst. We zijn het eerste waterbedrijf dat zo'n natuurlijk zuiveringssysteem probeert te ontwikkelen, en dat is echt uniek. Andere waterbedrijven kijken met grote ogen naar ons.”
Myrthe: "Ik ben er trots op dat PWN het aandurft om zo'n innovatief project aan te gaan en dat we het zo zorgvuldig aanpakken. We nemen echt de tijd om eerst een heel demonstratieproject te doen en daar lessen uit te leren. En we laten natuur en water écht samenwerken. Niet alleen straks in de Klimaatbuffer, maar nu al binnen PWN. Door al onze groene en blauwe kennis-eilandjes te verbinden, kunnen we echt pionieren. En dat is heel hard nodig voor het drinkwater van morgen.”

